Op 5 en 6 maart vond in Nederland, in de universiteitsstad Leiden, de 11de bijeenkomst plaats van de Research Policy Group (RPG) over het thema ‘A more balanced approach to rewarding and recognizing excellence and impact’.
De RPG is een halfjaarlijks informeel treffen van de leidend ambtenaren van de Europese lidstaten en geassocieerde landen verantwoordelijk voor Onderzoek en de top van de Europese Commissie.
Van de voorgaande editie in september 2019 was Vlaanderen in Leuven gastheer met het thema ‘From Education and Research to Innovation: What future for the European Research Area (ERA)’.
De 11de editie handelde dus enerzijds over de thema’s van kwaliteitsmeeting van onderzoek en onderzoekers en anderzijds over de economische en maatschappelijke impact(meting)van onderzoek.
Erkennen en waarderen van wetenschappers
Al te vaak wordt kwaliteit van onderzoek enkel gemeten aan de hand van het aantal publicaties dat onderzoekers publiceren en hoe vaak die worden geciteerd door andere onderzoekers.
In de academische gemeenschap wordt deze ‘bibliometrische benadering’ hoe langer hoe meer als te eenzijdig beschouwd. Een bredere blik op hedendaagse wetenschap en op het waarderen van wetenschappelijke prestaties is nodig. Ook aspecten zoals teamwerk, interdisciplinariteit, wetenschapscommunicatie, economische en maatschappelijke impact van het onderzoek, … moeten in het waarderingskader betrokken worden.
Als ‘best practices’ binnen de Europese Unie werden Nederland en Finland naar voor geschoven.
Zo hield Rianne Letschert, rector magnificus van Maastricht University, op de RPG-meeting een opgemerkt pleidooi om de huidige smalle definitie van wetenschappelijke prestaties te verbreden.
Ze lichtte de Nederlandse position paper ‘Ruimte voor ieders talent: naar een nieuwe balans in het erkennen en waarderen van wetenschappers’ toe en bepleitte een Europese aanpak en cultuurverandering in de European Research Area (ERA).
In die position paper pleiten de Nederlandse publieke kennisinstellingen en onderzoeksfinanciers (VSNU, NFU, KNAW, NWO en ZonMw) voor een systeem van erkennen en waarderen van wetenschappers en onderzoek dat:
- diversificatie en het dynamiseren van loopbaanpaden mogelijk maakt, zodat excellentie in ieder van de kerndomeinen wordt bevorderd;
- recht doet aan zowel de onafhankelijkheid en de individuele kwaliteiten en ambities van wetenschappers, als aan teamprestaties;
- het accent legt op de kwaliteit van het werk en minder nadruk legt op kwantitatieve resultate(zoals aantal publicaties);
- alle aspecten van open science stimuleert; en
- hoogwaardig academisch leiderschap stimuleert.
Impact: regionale ecosystemen voor kennisvalorisatie
Een tweede thema dat op de RPG werd besproken betrof de sprong van kenniscreatie naar kennisvalorisatie. Daartoe is ondernemerschap nodig. Overheden kunnen kennisvalorisatie stimuleren door in te zetten op regionale ‘entrepreneurial ecosystems’.
Prof. Erik Stam van de Universiteit Utrecht bepleitte een ‘entrepreneurial ecosysteembenadering’ omdat ondernemerschap plaats vindt in een gemeenschap van wederzijds afhankelijke actoren. In dit concept wordt vertrokken van de ondernemer, maar wordt ook de rol van de ondernemerschapscontext benadrukt.
De Utrechtse professor structureerde zijn verhaal op basis van onderstaand raamwerk: een set van onderling afhankelijke actoren en factoren die zodanig gecoördineerd zijn dat ze productief ondernemerschap mogelijk maken.
Voor wie meer inzicht wil in dit concept van entrepreneurial ecosytemen verwijzen we de lezer graag naar de publicatie van de auteur die je hieronder vindt.
Voor de 12de editie van de RPG zal Portugal gastland zijn.
Bron: ewi-vlaanderen.be/nieuws
Foto: V.l.n.r. Secretaris-generaal Departement EWI Johan Hanssens, directeur-generaal RTD Europese Commissie Jean-Eric Pacquet en de Nederlandse gastheren directeur-generaal Wetenschap Marcelis Boereboom en directeur-generaal Bedrijfsleven en Innovatie Focco Vijselaar